Excuses

Deze week kreeg ik het verzoek om iets te publiceren over het maken van excuses vanuit het gezichtspunt van Geweldloze/Verbindende Communicatie. Het liefst had ik gewild dat Marshall Rosenberg dat zelf had kunnen doen. Helaas is hij al wat langer niet meer onder ons. Dus kan ik hier alleen vanuit mijzelf spreken.

Voor mij is het belangrijk te beseffen dat er bij het maken van excuses meestal uitgegaan wordt van een ‘goed-fout’ beoordeling. En dat is nu juist een van de kernpunten van Geweldloze Communicatie, namelijk: ‘Blijf uit de oordelen’.

Waar gaan excuses dan over? Over het effect dat mijn gedrag heeft op iemand anders en dat voor die ander als, bijvoorbeeld, pijnlijk wordt ervaren. Omdat een of meer behoeften van die ander niet werden ingevuld. Met alle consequenties van dien. In de dialoog met die ander wil ik dan graag afstemmen over wat er wellicht nodig is om de pijn bij die ander te verlichten of zo mogelijk ongedaan te maken. Door zo mogelijk de levende behoeften van die ander wèl in te vullen. En als het gaat om zaken die in het verleden gespeeld hebben is het belangrijk om contact te maken met de behoeften die er NU leven.

In de situatie rondom excuses voor het slavernij-verleden speelt voor mij daarom als belangrijkste principe dat het er om gaat helder te krijgen wat de behoeften zijn van die mensen die nu verlangen naar excuses. Ik vermoed onder meer het verbinden met de op alle niveaus geleden pijn die meer dan eens nu nog ervaren wordt.

Dat vraagt voor mij afstemming met de ontvangende partij(en). Voor het vervullen van behoeften bestaan per behoefte mogelijk wel duizend verschillende manieren om ze in te vullen en de vragende partij is degene die exact weet hoe die manier eruit zit om het te laten ‘werken’. Zelf een manier (strategie) bedenken en hopen dat die dan werkt is dus een kans van een op duizend.

Met alle compassie voor diegenen die op dit moment hun uiterste best doen om, in verbinding, tot een voor alle partijen passende oplossing te komen.